Praca z mandalą wywiera bardzo korzystny wpływ na edukację przedszkolaków i uczniów już od pierwszego etapu nauczania. Pobudza i rozwija twórcze myślenie, które jest podstawą kreatywnej edukacji.
Mandala w szkole i przedszkolu
Mandala stanowi znakomity pomysł na zabawę z dziećmi. Większość nauczycieli stosujących technikę mandali jest zachwycona i jednocześnie zaskoczona rezultatami. Zaleca się pracę z mandalą w świetlicach szkolnych, na lekcjach plastyki, sztuki, podczas wszelkiego typu zajęć – jako wstępny etap wyciszający i poprawiający koncentrację. Nauczyciele matematyki wykorzystują ją przy okazji omawiania zasad symetrii. Nie można pominąć także jej oczywistych funkcji dekoracyjnych, kolorowe kompozycje ozdobią ściany klas, korytarzy, świetlic. Można organizować konkursy prac, wyłaniać i nagradzać laureatów, przygotowywać wystawy lub wirtualne galerie.
Do pracy twórczej wykorzystuje się, oprócz pisaków i kredek, także plastelinę, ryż, wycinki gazet, kolorowy papier i farby. Niektórzy także haftują i rzeźbią. Należy jednak pamiętać, że praca nad mandalą powinna odbywać się w ciszy i skupieniu, można włączyć spokojną lub powiązaną z tematem rysunku muzykę.
Mandale jako forma terapii dzieci
Jak wynika z obserwacji nauczycieli i psychologów, technika mandali uspokaja i wycisza również dzieci nadpobudliwe psychoruchowo (ilość dzieci w wieku szkolnym dotkniętych tym schorzeniem szacuje się na 3-5%), ułatwia koncentrację, prowadzi do wytrwałości i konsekwencji w działaniu, sprzyja wewnętrznej integracji. Z drugiej strony zauważono wzrost aktywności dzieci nieśmiałych, biernych, poprzez radość tworzenia otwierają się, stają się odważniejsze i bardziej komunikatywne w stosunku do rówieśników. Należy dodać, że specyficzna atmosfera, jaka wytwarza się podczas malowania, łagodzi napięcia, nieporozumienia i agresję wśród dzieci. I wreszcie, rysowanie mandali to dobra okazja do poznania warsztatu plastycznego, kształcenia zdolności manualnych i techniki rysunku, ćwiczy motorykę dłoni najmłodszych uczniów, uczy jak dobierać kolory, kształty, typ kreski, pozwala na wypracowanie własnego stylu.
Mandala jako narzędzie poznania
Powiązanie mandali z planem nauczania przynosi doskonałe efekty, zwłaszcza w aspekcie teorii inteligencji emocjonalnej propagowanej przez amerykańskiego psychologa Howarda Gardnera. Twierdził on, że postrzegamy świat na co najmniej osiem różnych sposobów, szczególny nacisk kładąc na inteligencję interpersonalną i intrapersonalną. Ta ostatnia dąży do samowiedzy, a właśnie mandala, będąc „obrazem duszy” autora, jest świetnym narzędziem do poznania siebie. Zastosowanie metod aktywizujących wyobraźnię, a zwłaszcza rysowanie mandali, staje się w Polsce coraz bardziej popularne. Powstają programy komputerowe służące do tworzenia tych kompozycji, wydawane są gotowe szablony mandali, organizuje się szkolenia i warsztaty. Mieliśmy możliwość obserwowania z bliska ceremonii sypania mandali przez tybetańskich mnichów, którzy gościli między innymi w Szczecinie i Krakowie.
Zobacz szablony mandali do pobrania »
Warsztaty dla nauczycieli – Mandale w edukacji »